Difference between revisions of "joz"

From Polabica
Jump to navigation Jump to search
(Pywikibot 6.0.0)
 
m (adding examples from phrase lists)
 
(One intermediate revision by the same user not shown)
Line 9: Line 9:
 
pierwotnego gen. *mene z dat. *тьпё), dat. *тьпe, *ìсъ шъпё, *mi, acc. *menc II *mbne (ta ostatnia postać pod wpływem tematu pierwotnego dat.), *те, *mą, instr. *śъ mbnoję: por. poi. ja, stpol. też jaz, gen.-dat.-acc. mnie, enklityczny dat. mi, enklityczny acc. mię, instr. mną, kasz. jo, gen. mńe, dat. mje, acc. mją, mńe, instr. mną, słi. jau̯, gen.-dat.-loc. mjie, instr. rnnöą, dł. ja, gen. mńo, dat. mńe, acc. mńe ||mńo, instr. mmi, gł. ja, gen. mje, mnje, dat. mm, mi, instr. mnu, cz. ja, stcz. jaz, gen. mne, dat. mne || mi, acc. mne || me, instr. mnou, sła. ja, słe. ja || jaz, sch. ja, scs. aZъ || jam, gen. mene, dat. тьпё, acc. тепе || mę, instr. monoję, bg. аз, maced. jac, dat. мене || ми, acc. мене || ме, ros. я, ukr. я, br. я.
 
pierwotnego gen. *mene z dat. *тьпё), dat. *тьпe, *ìсъ шъпё, *mi, acc. *menc II *mbne (ta ostatnia postać pod wpływem tematu pierwotnego dat.), *те, *mą, instr. *śъ mbnoję: por. poi. ja, stpol. też jaz, gen.-dat.-acc. mnie, enklityczny dat. mi, enklityczny acc. mię, instr. mną, kasz. jo, gen. mńe, dat. mje, acc. mją, mńe, instr. mną, słi. jau̯, gen.-dat.-loc. mjie, instr. rnnöą, dł. ja, gen. mńo, dat. mńe, acc. mńe ||mńo, instr. mmi, gł. ja, gen. mje, mnje, dat. mm, mi, instr. mnu, cz. ja, stcz. jaz, gen. mne, dat. mne || mi, acc. mne || me, instr. mnou, sła. ja, słe. ja || jaz, sch. ja, scs. aZъ || jam, gen. mene, dat. тьпё, acc. тепе || mę, instr. monoję, bg. аз, maced. jac, dat. мене || ми, acc. мене || ме, ros. я, ukr. я, br. я.
 
Pierwotne postacie przedstawiały się najprawdopodobniej następująco: nom. *jaza (*ja jest nowsze, wtórne jest też *aźъ, do którego sprowadzają się formy scs. i bg.), gen. *mene (w językach zach.-słow. pod wpływem dat. też z wokalizmem zredukowanym, obok połab. тапе por. poi. mnie, cz. mne), dat. *mme, enklityczne *mi, acc. *mę (ortoto- niczne) i *me (enklityczne), natomiast *mene jest wtórnym użyciem pierwotnego gen. w funkcji acc. na wzór rzeczowników męskich żywotnych, instr. *mmojQ, loc. *тьпё.  
 
Pierwotne postacie przedstawiały się najprawdopodobniej następująco: nom. *jaza (*ja jest nowsze, wtórne jest też *aźъ, do którego sprowadzają się formy scs. i bg.), gen. *mene (w językach zach.-słow. pod wpływem dat. też z wokalizmem zredukowanym, obok połab. тапе por. poi. mnie, cz. mne), dat. *mme, enklityczne *mi, acc. *mę (ortoto- niczne) i *me (enklityczne), natomiast *mene jest wtórnym użyciem pierwotnego gen. w funkcji acc. na wzór rzeczowników męskich żywotnych, instr. *mmojQ, loc. *тьпё.  
 +
== Beispiele / Przykłady ==
 +
{| class="wikitable"
 +
| style="width:45%"|PLB
 +
| style="width:45%"|DE/FR
 +
| style="width:10%"|
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[ait]] [[kå]] [[büzĕ]] [[daisko|daiste]]
 +
|Ich will zum Tisch des Herrn gehen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[boit|jis]] [[storĕ]]
 +
|Ich bin alt
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[cü|cig]] [[boit|ją]] '''[[joz|mene]]''' [[vit]] [[büg]]o [[voizar'ăl|voizărenă]]
 +
|Diß ist mir von Gott ausersehen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[pict]] [[st'aibă|st’aibų]]
 +
|Ich will Brodt backen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[rict|ricål]]-[[vån|mĕ]]
 +
|Ich habe ihm befohlen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[aiplotĕ|aiplotai]]-'''[[joz|mĕ]]'''!
 +
|Bezahle mir
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[aiplotĕ|aiplot]] '''[[joz|mene]]'''!
 +
|Bezahle mir
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]], HB1
 +
|-
 +
|[[bedą|bed(e)]] [[zo]] '''[[joz|mą]]'''
 +
|Bitte für mich
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[ni]] [[cają|cajă]] [[nic]]
 +
|Ich fühle nichts
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[komot]]
 +
|Ich will erscheinen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[aipaustål|aipaustaix]]
 +
|Ich habe fallen laßen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[flaitot|flaitą]]
 +
|Ich flöte
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[flaitot|flaitol]]
 +
|Ich habe geflötet
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[ait|aidą]] [[vå]] [[vågord|vågărd]]
 +
|Ich gehe im Garten
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[pait|pają]] [[tüj]]ą [[våx'ötų]]
 +
|Ich trincke deine Gesundheit
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[tåi]] [[ni]] [[ganăm|ganăs]] '''[[joz|mene]]'''
 +
|Du gönnest mirs nicht
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[rict|ricai]]-'''[[joz|mĕ]]'''
 +
|Hersagen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[tåi]] [[rict|ricai]]-'''[[joz|mĕ]]'''!
 +
|Sage her
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[nexăt|nexăm]] [[ol'ă|olon’ă]]
 +
|Ich laße holen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[znot|znojĕs]] '''[[joz|mane]]'''?
 +
|Kenst du mich
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[brind'ot|bringol]] [[müj]]ą [[klogă|klogų]]
 +
|Ich bringe meine Klage an
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[müg|müzĕs]]? [[je]], '''[[joz]]''' [[müg]]*
 +
|Kannst du? Ja ich kan
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[dot|doi]] '''[[joz|mene]]''' [[hepoak]]*
 +
|gib mir einen Kuß
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[visaipait-să|visaip]] '''[[joz|manĕ]]'''!
 +
|Küße mich
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[sm'ot-să|smėją-să]]
 +
|Ich lache
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[nexăt]]
 +
|Ich wills laßen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[ni]]-[[cą|c(ą)]] [[nexăt]]
 +
|Ich wills nicht laßen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[boit|jis]] [[zaivĕ]]
 +
|ich lebe
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]], HB1, B2, C
 +
|-
 +
|[[sl'od]] '''[[joz|manĕ]]''' [[komot|komă]]
 +
|Nachfolger
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[tåi]] [[ni|ne]]-[[met|măs]] [[met]] [[drauʒĕ|drauʒĕx]] [[büg|büd’üv]] [[likåm]] '''[[joz|manĕ]]'''
 +
|Du solt nicht haben anere Götter neben mir
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[xornĕt|xorną]]-[[sibĕ|să]]
 +
|Ich ernehre
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[vån]] [[plogol|plogălai]]-'''[[joz|mĕ]]'''*
 +
|Er plagt mich
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[met|mom]] [[sijot]]
 +
|Ich muß säen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[sijot|sijol]]
 +
|Ich habe gesäet
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[rict|ric]] '''[[joz|mene]]'''!
 +
|Sage mir
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[šlaxtot|šlaxtăm]]
 +
|Ich schlachte
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[šlaxtot|šlaxtol]]
 +
|Ich habe geschlachtet
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[cą|cis]] [[ai]] '''[[joz|manĕ]]''' [[såpăt]]?
 +
|Wollt ihr bey mir schlaffen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[ni]]-[[cą|c(ą)]] [[ai]] [[tåi|tibĕ]] [[såpăt]]
 +
|Ich will nicht bey euch schlaffen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[zarăt|zarĕs]] [[no]] '''[[joz|mą]]'''
 +
|Siehest du auf mich
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[zarăt|zarą]] [[voisĕk]]
 +
|Ich sehe in die Höhe
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[zarăt|zarą]] [[kå]] [[zim'ă|zimai]]
 +
|Ich sehe niederwärts
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[püstovĕ|püstovai]]-'''[[joz|mĕ]]'''!
 +
|Put (it) to him! [No doubt refers to putting one’s foot in front of somebody to trip him]
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[stovĕ|stovai]]-'''[[joz|mĕ]]''' [[nügă|nügų]] [[för|vör]]!
 +
|den Fuß fürsetzen, wenn mann einen will zufallen machen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[p'ot|püją]]
 +
|Ich singe
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[p'ot|p’ol]]
 +
|Ich habe gesungen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[pesĕn|pesnai]] [[p'ot]]
 +
|Ich will Lieder singen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[så]] '''[[joz|manų]]''' [[te-don|te-done]] [[met]]
 +
|Mit mir zuthun haben
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[ni|ne]] [[met|măm]] [[så]] [[vån|nĕm]] [[te-don]]
 +
|Ich habe nichts mit ihm zuthun
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[sådăt]]
 +
|Ich wills thun
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[nexăt|nexol]]-'''[[joz|mĕ]]'''
 +
|Überlaßen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[boroi|boroj]]-'''[[joz|mĕ]]'''!
 +
|Verwahre mich
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[moit|mål]]-[[sibĕ|să]]
 +
|Ich habe mich gewachsen
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[ni]] [[bülĕ|büli]]-'''[[joz|mĕ]]''' [[nic]]
 +
|Es thut mir gantz nichts Weh
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[plokăt|plocą]]
 +
|Ich weine
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[vån]] [[zåglĕ|zaglĕ]] [[no]] '''[[joz|mą]]'''
 +
|Er ist böse auf mich
 +
|[[Repositorium:Hennig|H]]
 +
|-
 +
|[[je|ja]], '''[[joz|jo]]''' [[cą|că]] [[ait]] [[vå]] [[vågord|vågărd]]
 +
|Voulons nous aller au jardin
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[kå]] [[jădai|jedai]] [[ait]]
 +
|Voulez Vous manger
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[boit|bålă]] [[au]] [[jădai]]
 +
|Je viens de manger
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[boit|bålă]] [[pajonĕ]]*
 +
|J’ay bû
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[t'ödrăt|t'ödrăl]] [[al]]
 +
|J’ay parlé
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[pl'ųsăt|pl'ųsăl]] [[al]]
 +
|J’ay dansé
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[plokăt|plokol]]
 +
|Je pleurts
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[flaitot|flaitonĕ]]*
 +
|Nous avons sifflé
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[p'ot|p'ol]]
 +
|Vous avez chanté
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[ait]] [[kå]] [[büzĕ|büză]] [[daisko]]*
 +
|Nous irons à la Cene
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[voiknĕt|voik]] [[venst'ĕ]] [[gornĕt]]
 +
|J’ay appris à parler Vandale
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[ait]] [[pisot]]
 +
|Je veux pisser
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[ait]] [[kokot]]
 +
|Je veux aller à la selle
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[ait]] [[spacir'ot]]
 +
|Je veux me pourmener à cheval
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[zarăt|zarą]] [[voisĕk]]
 +
|Haut
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[zarăt|zarą]] [[kå]] [[zim'ă|zimai]]
 +
|Bas
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[sm'ot-să|smėją-să]]
 +
|Je ry
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|[[zaimă]] [[boit|ją]]-'''[[joz|mĕ]]'''
 +
|Nous avons froid
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[ni]] [[cą|c(ą)]] [[såpăt|såpot]]
 +
|I do not want to sleep (Voulez vous coucher avec moy?)
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|[[ni]] [[bülĕ|büli]]-'''[[joz|mĕ]]''' [[nic]]
 +
|Je me porte bien
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|[[ni]] [[ganăm|gănos]]-'''[[joz|mĕ]]''' [[nic]]
 +
|You are my enemy = You do not envy me at all (Tu es mon enemy)
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[ni]] [[cą]] [[nexăt]]
 +
|Je feray cela
 +
|[[Repositorium:Pfeffinger|Pf]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[ni]] [[cą|c(ą)]] [[såpăt|såpot]]
 +
|I do not want to sleep (Wolt ihr bei mir schlaffen?)
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[zarăt|zarą]] [[voisĕk]]
 +
|Hoch
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[zarăt|zarą]] [[kå]] [[zim'ă|zimai]]
 +
|Niedrig
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[sm'ot-să|smėją-să]]
 +
|Ich lache
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|[[zaimă]] [[boit|ją]]-'''[[joz|mĕ]]'''
 +
|Wir frieren
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[vå]] [[vågord|vågărd]] [[ait]]
 +
|I want to go to the garden (Wollen wir in den Garten gehen?)
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[ait]] [[kå]] [[jădai|jedai]]
 +
|I want to go eat (Wolt ihr eßen)
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[pait|pålă]] [[nină|nenă]]
 +
|I was just drinking (Habt ihr getruncken?)
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[t'ödrăt|t'ödrăl]] [[al]]
 +
|Ich habe geredet
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[pl'ųsăt|pl'ųsăl]] [[al]]
 +
|I have already danced (Du hast getantzet)
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[plokăt|plokol]]
 +
|I have cried (Er hat geweinet)
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[flaitot]]
 +
|I want to play the flute (Wir haben geflötet)
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[p'ot|pol]]
 +
|I have sung (Ihr habt gesungen)
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[cą]] [[ait]] [[kå]] [[büzĕ|büză]] [[daisko]]*
 +
|I want to go to Communion (Ich wil zum Nachtmal gehen)
 +
|[[Repositorium:Vocabularium Venedicum|Vand]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|minĕ]]''' [[dovĕ]] [[tų]] [[glåd]]
 +
|Mich drückt Der Hunger
 +
|[[Repositorium:Schultze|PS]]
 +
|-
 +
|'''[[joz]]''' [[met|mom]] [[t'asåi|t'esåi]] [[ait]] [[püzarăt]] [[cü|cig]] [[tų]] [[knext]] [[t'autait|t'aitĕ]]
 +
|Ich muß heim gehen zu sehen waß der knecht machet
 +
|[[Repositorium:Schultze|PS]]
 +
|-
 +
|[[vån]] [[dovĕ]] '''[[joz|minĕ]]'''
 +
|Er drückt mich
 +
|[[Repositorium:Schultze|PS]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|jo]]''' [[rict|ricą]] [[tåi|tibĕ]]
 +
|ich sage Dir
 +
|[[Repositorium:Schultze|PS]]
 +
|-
 +
|[[tåuct|tucĕ]] '''[[joz|minĕ]]'''
 +
|stoßet mich
 +
|[[Repositorium:Schultze|PS]]
 +
|-
 +
|[[dot|doi]]-'''[[joz|mĕ]]''' [[krauz|kraiz]] [[paivü]]
 +
|Gebt mir einen Krug bier
 +
|[[Repositorium:Anonymus|An]]
 +
|-
 +
|[[dot|doi]]-'''[[joz|mĕ]]''' [[prüpel]]
 +
|Gib mir das Morgen brodt
 +
|[[Repositorium:Anonymus|An]]
 +
|}
  
−
[[Category:Pronomina]][[Category:SEJDP]]
+
{| class="wikitable"
 +
| style="width:90%"|PLB
 +
| style="width:10%"|
 +
|-
 +
|[[tåi]] [[boit|jis]] [[vå]] [[tüj|tüjĕ]] [[emerikă|emerică]], [[vitĕdojimĕ|vitĕdüj]]-'''[[joz|mĕ]]''' [[dox]] [[tų|tă]] [[müj|müjă]] [[grex|grex'ĕ]] [[vå]]
 +
|[[Repositorium:Wendische Gebete|Mit]]
 +
|-
 +
|[[sem]] [[er]]! [[ait|Aid]] [[sąd]] [[kå]] '''[[joz|manĕ]]'''. [[joz|Joz]] [[cą]] [[tåi|tibĕ]] [[cü|cĕg]] [[ricăt]].
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[er]]! [[ait|Aid]] [[sąd]] [[kå]] [[joz|manĕ]]. '''[[joz|Joz]]''' [[cą]] [[tåi|tibĕ]] [[cü|cĕg]] [[ricăt]]. [[joz|Joz]]
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[joz|Joz]] [[cą]] [[tåi|tibĕ]] [[cü|cĕg]] [[ricăt]]. '''[[joz|Joz]]''' [[meną|menăm]], [[joz]] [[cą|tex]] [[tåi|tibĕ]] [[rådo]]
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[tåi|tibĕ]] [[cü|cĕg]] [[ricăt]]. [[joz|Joz]] [[meną|menăm]], '''[[joz]]''' [[cą|tex]] [[tåi|tibĕ]] [[rådo]] [[met]]. [[müj|Müj]]
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[zenă]], [[tų|tü]] [[moi]] [[ni|ne]] [[met|momĕ]]. '''[[joz|Joz]]''' [[zarăt|zarą]] [[elĕ]] [[no]] [[tåi|tibĕ]] [[vå]]
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|manĕ]]'''. [[vå|Vå]] [[sų|sem]] [[l'ųdü]] [[ni]] [[boit|ją]]
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[vės]]ĕm [[tų]] [[t'icer]] [[krijot|krigol]]. [[nină|Nină]] '''[[joz]]''' [[met|mom]] [[tüj]]ă [[brüt]] [[boit]]. [[tåi|Tåi]]
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|'''[[joz|Joz]]''' [[cą]] [[kå]] [[vaikă|vait'ĕ]] [[ait]]. [[joz|Joz]]
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[joz|Joz]] [[cą]] [[kå]] [[vaikă|vait'ĕ]] [[ait]]. '''[[joz|Joz]]''' [[met|mom]] [[jist]] [[citĕr]] [[graibă|graiv]]. [[joz|Joz]]
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[joz|Joz]] [[met|mom]] [[jist]] [[citĕr]] [[graibă|graiv]]. '''[[joz|Joz]]''' [[cą]] [[joz|minĕ]] [[tok]] [[pajonĕ]] [[pait]].
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[jist]] [[citĕr]] [[graibă|graiv]]. [[joz|Joz]] [[cą]] '''[[joz|minĕ]]''' [[tok]] [[pajonĕ]] [[pait]]. [[tüd'ĕ|Tüd'ĕ]] [[zenă]]
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[pajonĕ]] [[pait]]. [[tüd'ĕ|Tüd'ĕ]] [[zenă]] [[cą|citĕ]] '''[[joz|minĕ]]''' [[svorĕt]].
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[vųs]] [[så]] [[vilĕ]] [[vlås]]åi. [[met|Mom]] '''[[joz]]''' [[vlås]]åi, [[tüd'ĕ]] [[met|mom]] [[tok]] [[kok|kăk]]
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
| - [[püdĕ|Püd]] [[ar]]! [[laizĕ|Laiz]] '''[[joz|minĕ]]''' [[vå]] [[paizdă]]! [[püzarăt|Püzarai]]-[[joz|mĕ]] [[vå]] [[tų]]
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[ar]]! [[laizĕ|Laiz]] [[joz|minĕ]] [[vå]] [[paizdă]]! [[püzarăt|Püzarai]]-'''[[joz|mĕ]]''' [[vå]] [[tų]] [[dară|darų]]! [[slausă|Slaisĕs]] [[tåi]]?
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[tų]] [[dară|darų]]! [[slausă|Slaisĕs]] [[tåi]]? [[tåi|Tibĕ]] '''[[joz]]''' [[rict|ricą]] [[tų|tü]] [[tåi]] [[boit|jis]] [[dif]].
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[cą|Cis]] [[tåi]] [[tų|tü]] [[stot]]? [[kåtü|Kåtümĕ]] '''[[joz]]''' [[krodĕs|krodål]] [[vål]] [[ar]] [[t'übålă|t'übål(ą)]]? [[joz|Joz]],
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|-
 +
|[[joz]] [[krodĕs|krodål]] [[vål]] [[ar]] [[t'übålă|t'übål(ą)]]? '''[[joz|Joz]]''', [[tåi]], [[vės]]ai [[met|motă]] [[komot]]. [[moi|Moi]]
 +
|[[Repositorium:Conversationes Schultzianae|PS]]
 +
|}
 +
[[Category:Pronomina]][[Category:SEJDP]][[Category:Automatically generated examples]]

Latest revision as of 19:12, 4 April 2021

Bedeutung / Znaczenie

  • Pol. ja

Morphologie und Betonung / Morfologia i akcent

pron:

Etymologie / Etymologia

— *ja у *jazb, gen. *mbne (*forma powstała z kontaminacji pierwotnego gen. *mene z dat. *тьпё), dat. *тьпe, *ìсъ шъпё, *mi, acc. *menc II *mbne (ta ostatnia postać pod wpływem tematu pierwotnego dat.), *те, *mą, instr. *śъ mbnoję: por. poi. ja, stpol. też jaz, gen.-dat.-acc. mnie, enklityczny dat. mi, enklityczny acc. mię, instr. mną, kasz. jo, gen. mńe, dat. mje, acc. mją, mńe, instr. mną, słi. jau̯, gen.-dat.-loc. mjie, instr. rnnöą, dł. ja, gen. mńo, dat. mńe, acc. mńe ||mńo, instr. mmi, gł. ja, gen. mje, mnje, dat. mm, mi, instr. mnu, cz. ja, stcz. jaz, gen. mne, dat. mne || mi, acc. mne || me, instr. mnou, sła. ja, słe. ja || jaz, sch. ja, scs. aZъ || jam, gen. mene, dat. тьпё, acc. тепе || mę, instr. monoję, bg. аз, maced. jac, dat. мене || ми, acc. мене || ме, ros. я, ukr. я, br. я. Pierwotne postacie przedstawiały się najprawdopodobniej następująco: nom. *jaza (*ja jest nowsze, wtórne jest też *aźъ, do którego sprowadzają się formy scs. i bg.), gen. *mene (w językach zach.-słow. pod wpływem dat. też z wokalizmem zredukowanym, obok połab. тапе por. poi. mnie, cz. mne), dat. *mme, enklityczne *mi, acc. *mę (ortoto- niczne) i *me (enklityczne), natomiast *mene jest wtórnym użyciem pierwotnego gen. w funkcji acc. na wzór rzeczowników męskich żywotnych, instr. *mmojQ, loc. *тьпё.

Beispiele / Przykłady

PLB DE/FR
jo cą ait kå büzĕ daiste Ich will zum Tisch des Herrn gehen H
joz jis storĕ Ich bin alt H
cig ją mene vit bügo voizărenă Diß ist mir von Gott ausersehen H
jo cą pict st’aibų Ich will Brodt backen H
joz ricål-mĕ Ich habe ihm befohlen H
aiplotai-mĕ! Bezahle mir H
aiplot mene! Bezahle mir H, HB1
bed(e) zo mą Bitte für mich H
joz ni cajă nic Ich fühle nichts H
jo cą komot Ich will erscheinen H
joz aipaustaix Ich habe fallen laßen H
joz flaitą Ich flöte H
joz flaitol Ich habe geflötet H
joz aidą vå vågărd Ich gehe im Garten H
joz pają tüją våx'ötų Ich trincke deine Gesundheit H
tåi ni ganăs mene Du gönnest mirs nicht H
ricai-mĕ Hersagen H
tåi ricai-mĕ! Sage her H
joz nexăm olon’ă Ich laße holen H
znojĕs mane? Kenst du mich H
joz bringol müją klogų Ich bringe meine Klage an H
müzĕs? je, joz müg* Kannst du? Ja ich kan H
doi mene hepoak* gib mir einen Kuß H
visaip manĕ! Küße mich H
joz smėją-să Ich lache H
jo cą nexăt Ich wills laßen H
joz ni-c(ą) nexăt Ich wills nicht laßen H
jo jis zaivĕ ich lebe H, HB1, B2, C
sl'od manĕ komă Nachfolger H
tåi ne-măs met drauʒĕx büd’üv likåm manĕ Du solt nicht haben anere Götter neben mir H
joz xorną-să Ich ernehre H
vån plogălai-mĕ* Er plagt mich H
joz mom sijot Ich muß säen H
joz sijol Ich habe gesäet H
ric mene! Sage mir H
joz šlaxtăm Ich schlachte H
joz šlaxtol Ich habe geschlachtet H
cis ai manĕ såpăt? Wollt ihr bey mir schlaffen H
joz ni-c(ą) ai tibĕ såpăt Ich will nicht bey euch schlaffen H
zarĕs no mą Siehest du auf mich H
jo zarą voisĕk Ich sehe in die Höhe H
jo zarą kå zimai Ich sehe niederwärts H
püstovai-mĕ! Put (it) to him! [No doubt refers to putting one’s foot in front of somebody to trip him] H
stovai-mĕ nügų vör! den Fuß fürsetzen, wenn mann einen will zufallen machen H
joz püją Ich singe H
joz p’ol Ich habe gesungen H
jo cą pesnai p'ot Ich will Lieder singen H
så manų te-done met Mit mir zuthun haben H
joz ne măm så nĕm te-don Ich habe nichts mit ihm zuthun H
jo cą sådăt Ich wills thun H
nexol-mĕ Überlaßen H
boroj-mĕ! Verwahre mich H
joz mål-să Ich habe mich gewachsen H
ni büli-mĕ nic Es thut mir gantz nichts Weh H
joz plocą Ich weine H
vån zaglĕ no mą Er ist böse auf mich H
ja, jo că ait vå vågărd Voulons nous aller au jardin Pf
jo cą kå jedai ait Voulez Vous manger Pf
joz bålă au jădai Je viens de manger Pf
joz bålă pajonĕ* J’ay bû Pf
joz t'ödrăl al J’ay parlé Pf
joz pl'ųsăl al J’ay dansé Pf
joz plokol Je pleurts Pf
jo cą flaitonĕ* Nous avons sifflé Pf
joz p'ol Vous avez chanté Pf
jo cą ait kå büză daisko* Nous irons à la Cene Pf
joz voik venst'ĕ gornĕt J’ay appris à parler Vandale Pf
jo cą ait pisot Je veux pisser Pf
jo cą ait kokot Je veux aller à la selle Pf
jo cą ait spacir'ot Je veux me pourmener à cheval Pf
jo zarą voisĕk Haut Pf
jo zarą kå zimai Bas Pf
joz smėją-să Je ry Pf
zaimă ją-mĕ Nous avons froid Pf
joz ni c(ą) såpot I do not want to sleep (Voulez vous coucher avec moy?) Pf
ni büli-mĕ nic Je me porte bien Pf
ni gănos-mĕ nic You are my enemy = You do not envy me at all (Tu es mon enemy) Pf
jo ni cą nexăt Je feray cela Pf
joz ni c(ą) såpot I do not want to sleep (Wolt ihr bei mir schlaffen?) Vand
jo zarą voisĕk Hoch Vand
jo zarą kå zimai Niedrig Vand
jo smėją-să Ich lache Vand
zaimă ją-mĕ Wir frieren Vand
jo cą vå vågărd ait I want to go to the garden (Wollen wir in den Garten gehen?) Vand
jo cą ait kå jedai I want to go eat (Wolt ihr eßen) Vand
joz pålă nenă I was just drinking (Habt ihr getruncken?) Vand
joz t'ödrăl al Ich habe geredet Vand
joz pl'ųsăl al I have already danced (Du hast getantzet) Vand
joz plokol I have cried (Er hat geweinet) Vand
jo cą flaitot I want to play the flute (Wir haben geflötet) Vand
joz pol I have sung (Ihr habt gesungen) Vand
jo cą ait kå büză daisko* I want to go to Communion (Ich wil zum Nachtmal gehen) Vand
minĕ dovĕ tų glåd Mich drückt Der Hunger PS
joz mom t'esåi ait püzarăt cig tų knext t'aitĕ Ich muß heim gehen zu sehen waß der knecht machet PS
vån dovĕ minĕ Er drückt mich PS
jo ricą tibĕ ich sage Dir PS
tucĕ minĕ stoßet mich PS
doi-mĕ kraiz paivü Gebt mir einen Krug bier An
doi-mĕ prüpel Gib mir das Morgen brodt An
PLB
tåi jis vå tüjĕ emerică, vitĕdüj-mĕ dox tă müjă grex'ĕ vå Mit
sem er! Aid sąd kå manĕ. Joz cą tibĕ cĕg ricăt. PS
er! Aid sąd kå manĕ. Joz cą tibĕ cĕg ricăt. Joz PS
Joz cą tibĕ cĕg ricăt. Joz menăm, joz tex tibĕ rådo PS
tibĕ cĕg ricăt. Joz menăm, joz tex tibĕ rådo met. Müj PS
zenă, tü moi ne momĕ. Joz zarą elĕ no tibĕ vå PS
manĕ. Vå sem l'ųdü ni ją PS
vėsĕm tų t'icer krigol. Nină joz mom tüjă brüt boit. Tåi PS
Joz cą kå vait'ĕ ait. Joz PS
Joz cą kå vait'ĕ ait. Joz mom jist citĕr graiv. Joz PS
Joz mom jist citĕr graiv. Joz cą minĕ tok pajonĕ pait. PS
jist citĕr graiv. Joz cą minĕ tok pajonĕ pait. Tüd'ĕ zenă PS
pajonĕ pait. Tüd'ĕ zenă citĕ minĕ svorĕt. PS
vųs så vilĕ vlåsåi. Mom joz vlåsåi, tüd'ĕ mom tok kăk PS
- Püd ar! Laiz minĕ vå paizdă! Püzarai-mĕ vå tų PS
ar! Laiz minĕ vå paizdă! Püzarai-mĕ vå tų darų! Slaisĕs tåi? PS
tų darų! Slaisĕs tåi? Tibĕ joz ricą tü tåi jis dif. PS
Cis tåi tü stot? Kåtümĕ joz krodål vål ar t'übål(ą)? Joz, PS
joz krodål vål ar t'übål(ą)? Joz, tåi, vėsai motă komot. Moi PS
Retrieved from "http://serbski.eu/plb/index.php?title=joz&oldid=6769"