joz

From Polabica
Jump to navigation Jump to search

Bedeutung / Znaczenie

  • Pol. ja

Morphologie und Betonung / Morfologia i akcent

pron:

Etymologie / Etymologia

— *ja у *jazb, gen. *mbne (*forma powstała z kontaminacji pierwotnego gen. *mene z dat. *тьпё), dat. *тьпe, *ìсъ шъпё, *mi, acc. *menc II *mbne (ta ostatnia postać pod wpływem tematu pierwotnego dat.), *те, *mą, instr. *śъ mbnoję: por. poi. ja, stpol. też jaz, gen.-dat.-acc. mnie, enklityczny dat. mi, enklityczny acc. mię, instr. mną, kasz. jo, gen. mńe, dat. mje, acc. mją, mńe, instr. mną, słi. jau̯, gen.-dat.-loc. mjie, instr. rnnöą, dł. ja, gen. mńo, dat. mńe, acc. mńe ||mńo, instr. mmi, gł. ja, gen. mje, mnje, dat. mm, mi, instr. mnu, cz. ja, stcz. jaz, gen. mne, dat. mne || mi, acc. mne || me, instr. mnou, sła. ja, słe. ja || jaz, sch. ja, scs. aZъ || jam, gen. mene, dat. тьпё, acc. тепе || mę, instr. monoję, bg. аз, maced. jac, dat. мене || ми, acc. мене || ме, ros. я, ukr. я, br. я. Pierwotne postacie przedstawiały się najprawdopodobniej następująco: nom. *jaza (*ja jest nowsze, wtórne jest też *aźъ, do którego sprowadzają się formy scs. i bg.), gen. *mene (w językach zach.-słow. pod wpływem dat. też z wokalizmem zredukowanym, obok połab. тапе por. poi. mnie, cz. mne), dat. *mme, enklityczne *mi, acc. *mę (ortoto- niczne) i *me (enklityczne), natomiast *mene jest wtórnym użyciem pierwotnego gen. w funkcji acc. na wzór rzeczowników męskich żywotnych, instr. *mmojQ, loc. *тьпё.

Beispiele / Przykłady

PLB DE/FR
jo ait büzĕ daiste Ich will zum Tisch des Herrn gehen H
joz jis storĕ Ich bin alt H
cig mene vit bügo voizărenă Diß ist mir von Gott ausersehen H
jo pict st’aibų Ich will Brodt backen H
joz ricål- Ich habe ihm befohlen H
aiplotai-! Bezahle mir H
aiplot mene! Bezahle mir H, HB1
bed(e) zo Bitte für mich H
joz ni cajă nic Ich fühle nichts H
jo komot Ich will erscheinen H
joz aipaustaix Ich habe fallen laßen H
joz flaitą Ich flöte H
joz flaitol Ich habe geflötet H
joz aidą vågărd Ich gehe im Garten H
joz pają tüją våx'ötų Ich trincke deine Gesundheit H
tåi ni ganăs mene Du gönnest mirs nicht H
ricai- Hersagen H
tåi ricai-! Sage her H
joz nexăm olon’ă Ich laße holen H
znojĕs mane? Kenst du mich H
joz bringol müją klogų Ich bringe meine Klage an H
müzĕs? je, joz müg* Kannst du? Ja ich kan H
doi mene hepoak* gib mir einen Kuß H
visaip manĕ! Küße mich H
joz smėją-să Ich lache H
jo nexăt Ich wills laßen H
joz ni-c(ą) nexăt Ich wills nicht laßen H
jo jis zaivĕ ich lebe H, HB1, B2, C
sl'od manĕ komă Nachfolger H
tåi ne-măs met drauʒĕx büd’üv likåm manĕ Du solt nicht haben anere Götter neben mir H
joz xorną- Ich ernehre H
vån plogălai-* Er plagt mich H
joz mom sijot Ich muß säen H
joz sijol Ich habe gesäet H
ric mene! Sage mir H
joz šlaxtăm Ich schlachte H
joz šlaxtol Ich habe geschlachtet H
cis ai manĕ såpăt? Wollt ihr bey mir schlaffen H
joz ni-c(ą) ai tibĕ såpăt Ich will nicht bey euch schlaffen H
zarĕs no Siehest du auf mich H
jo zarą voisĕk Ich sehe in die Höhe H
jo zarą zimai Ich sehe niederwärts H
püstovai-! Put (it) to him! [No doubt refers to putting one’s foot in front of somebody to trip him] H
stovai- nügų vör! den Fuß fürsetzen, wenn mann einen will zufallen machen H
joz püją Ich singe H
joz p’ol Ich habe gesungen H
jo pesnai p'ot Ich will Lieder singen H
manų te-done met Mit mir zuthun haben H
joz ne măm nĕm te-don Ich habe nichts mit ihm zuthun H
jo sådăt Ich wills thun H
nexol- Überlaßen H
boroj-! Verwahre mich H
joz mål- Ich habe mich gewachsen H
ni büli- nic Es thut mir gantz nichts Weh H
joz plocą Ich weine H
vån zaglĕ no Er ist böse auf mich H
ja, jo ait vågărd Voulons nous aller au jardin Pf
jo jedai ait Voulez Vous manger Pf
joz bålă au jădai Je viens de manger Pf
joz bålă pajonĕ* J’ay bû Pf
joz t'ödrăl al J’ay parlé Pf
joz pl'ųsăl al J’ay dansé Pf
joz plokol Je pleurts Pf
jo flaitonĕ* Nous avons sifflé Pf
joz p'ol Vous avez chanté Pf
jo ait büză daisko* Nous irons à la Cene Pf
joz voik venst'ĕ gornĕt J’ay appris à parler Vandale Pf
jo ait pisot Je veux pisser Pf
jo ait kokot Je veux aller à la selle Pf
jo ait spacir'ot Je veux me pourmener à cheval Pf
jo zarą voisĕk Haut Pf
jo zarą zimai Bas Pf
joz smėją-să Je ry Pf
zaimă - Nous avons froid Pf
joz ni c(ą) såpot I do not want to sleep (Voulez vous coucher avec moy?) Pf
ni büli- nic Je me porte bien Pf
ni gănos- nic You are my enemy = You do not envy me at all (Tu es mon enemy) Pf
jo ni nexăt Je feray cela Pf
joz ni c(ą) såpot I do not want to sleep (Wolt ihr bei mir schlaffen?) Vand
jo zarą voisĕk Hoch Vand
jo zarą zimai Niedrig Vand
jo smėją-să Ich lache Vand
zaimă - Wir frieren Vand
jo vågărd ait I want to go to the garden (Wollen wir in den Garten gehen?) Vand
jo ait jedai I want to go eat (Wolt ihr eßen) Vand
joz pålă nenă I was just drinking (Habt ihr getruncken?) Vand
joz t'ödrăl al Ich habe geredet Vand
joz pl'ųsăl al I have already danced (Du hast getantzet) Vand
joz plokol I have cried (Er hat geweinet) Vand
jo flaitot I want to play the flute (Wir haben geflötet) Vand
joz pol I have sung (Ihr habt gesungen) Vand
jo ait büză daisko* I want to go to Communion (Ich wil zum Nachtmal gehen) Vand
minĕ dovĕ glåd Mich drückt Der Hunger PS
joz mom t'esåi ait püzarăt cig knext t'aitĕ Ich muß heim gehen zu sehen waß der knecht machet PS
vån dovĕ minĕ Er drückt mich PS
jo ricą tibĕ ich sage Dir PS
tucĕ minĕ stoßet mich PS
doi- kraiz paivü Gebt mir einen Krug bier An
doi- prüpel Gib mir das Morgen brodt An
PLB
tåi jis tüjĕ emerică, vitĕdüj- dox müjă grex'ĕ Mit
sem er! Aid sąd manĕ. Joz tibĕ cĕg ricăt. PS
er! Aid sąd manĕ. Joz tibĕ cĕg ricăt. Joz PS
Joz tibĕ cĕg ricăt. Joz menăm, joz tex tibĕ rådo PS
tibĕ cĕg ricăt. Joz menăm, joz tex tibĕ rådo met. Müj PS
zenă, moi ne momĕ. Joz zarą elĕ no tibĕ PS
manĕ. sem l'ųdü ni PS
vėsĕm t'icer krigol. Nină joz mom tüjă brüt boit. Tåi PS
Joz vait'ĕ ait. Joz PS
Joz vait'ĕ ait. Joz mom jist citĕr graiv. Joz PS
Joz mom jist citĕr graiv. Joz minĕ tok pajonĕ pait. PS
jist citĕr graiv. Joz minĕ tok pajonĕ pait. Tüd'ĕ zenă PS
pajonĕ pait. Tüd'ĕ zenă citĕ minĕ svorĕt. PS
vųs vilĕ vlåsåi. Mom joz vlåsåi, tüd'ĕ mom tok kăk PS
- Püd ar! Laiz minĕ paizdă! Püzarai- PS
ar! Laiz minĕ paizdă! Püzarai- darų! Slaisĕs tåi? PS
darų! Slaisĕs tåi? Tibĕ joz ricą tåi jis dif. PS
Cis tåi stot? Kåtümĕ joz krodål vål ar t'übål(ą)? Joz, PS
joz krodål vål ar t'übål(ą)? Joz, tåi, vėsai motă komot. Moi PS