prit'ai

From Polabica
Jump to navigation Jump to search

Bedeutung / Znaczenie

  • Pol. wpoprzek, na poprzek, na przeciwko

Morphologie und Betonung / Morfologia i akcent

nfl

Etymologie / Etymologia

— ťrltf!L?(|| *perkb II *per*o), Perty, рeгку,

  • teme(h) Periv. por. poi. przestarz. po-przek 'w poprzek’, stpol przel-i. Przeto 'ts-% po-przebi 'ts.’, kasz. рřéкi 'ts.’, рřéк adv. 'ts.’, także praep. z dat. 'przeciw’, por. też рíèк s. 111. 'część dolna okolicy grzbietowej tułowia, znajdująca się ponad kością krzyżową, krzyże, regio saeralis’, dł. preki

Лпт.лii in гiiр Oпргр* gegenüber5, dial. r prieky 'ts.', na priek 'ts.*, por. też priek s. m. 'opór, sprzeciw; spór’, słe. pręk adv. 'quer, iiberzwerch’, por. też wyrażenie rse prek Mi 'es fliegt, stürzt alles darunter und darüber’, sch. prljeko 'naprzeciwko; na gwałt’, bg. пряно adv. 'prosto, wprost, bezpośrednio’, scs. •съргеку 'gegen, dagegen’, res. preky 'w poprzek; na przekór, przeciwko; naprzeciw’, strus. регекъ 'szerokość’, u регекu 'w poprzek, wszerz’, ros. пo-перёк 'w poprzek, poprzecznie’, ukr. пo-перéк 'ts.', br. папярóк 'ts.’—Pierwotnie rozszerzenie przysłówka - przyimka *per (zob. pir || per) o sufiks -k- podobnie jak *proko od *pro (por. scs. proko 'iibrig’). Por. też * per do (połab. prid) i *podo (połab. piid) utworzone od *per i *po za pomocą sufiksu -d~. — Znaczenie 'w poprzek’ rozwinęło się z przez, poprzez’. Stosunek *perky do *рeгкъ jak *perdy do *perdo. Z przysłówka rozwinął się przyimek (zob. s. v. prite), co jest zjawiskiem częstym i poza tym. Co do *регкъ występującego także w funkcji rzeczownikowej por. *регđъ przed’ i 'przód;. Por. Brückner, SE, s. 443, Machek, ES,